Sunday, January 20, 2008

మీడియావికీని అనువదించటానికి ఇంకో కారణం

మీలో చాలా మందికి తెలుగు వికీపీడియా, మరియు ఇతర అన్ని వికీపీడియాలకు మీడియావికీ అనే సాఫ్టువేరును వాడతారని తెలిసే ఉంటుంది. అయితే ప్రస్తుతం ఈ మీడియావికీ సాఫ్టువేరు User Interfaceను ప్రపంచంలో ఉన్న అన్ని భాషలలోకి అనువదిద్దామనే ఒక ప్రాజెక్టును మొదలుపెట్టారు. అందుకోసం, అనువదించటాన్ని సులభతరం చేయటానికి బేటావికీ అనే సాఫ్టువేరును కూడా తయారు చేసారు. ఈ సాఫ్టువేరును మీడియావికీ డెవలపర్లు తయారు చేసారు, వారే దీని నడుపుతున్నారు.

ఈ బేటావికీ సాఫ్టువేరును ఉపయోగించి, ఆ సాఫ్టువేరులో వాడే కొన్ని వాక్యాలను నేను అనువదించాను. ఇంకొన్ని అప్పటికే తెలుగు వికీపిడియాలో ఉన్న నిర్వాహకులు అనువదించేసారు. అనువదించటానికి మిగిలిపోయిన వాక్యాలు ఇంకా బోలెడన్ని ఉన్నాయి. ఈ సాఫ్టువేరును అనువదించటం పూర్తయితే, తెలుగు వికీపీడియా మొత్తంగా తెలుగులోనే కనపడుతుంది, ఇలాంటి మరియు ఇలాంటి వెబ్సైట్లన్నీ పూర్తిగా తెలుగులోనే ఉంటాయి. అంతే కాదు ఇతర భాషల వికీపీడియాలను కూడా తెలుగులోనే చూసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు: ఇంగ్లీషు వికీపీడియాను తెలుగు UIతో చూడండి (అక్కడ "ఇటీవలి మార్పులు", "మూలాన్ని చూపించు" లాంటి తెలుగు వాక్యాలను చూడవచ్చు).

బేటావికీ సాఫ్టువేరును ఉపయోగించి మీడియావికీలో వాడే వాఖ్యాలను చాలా సులువుగా అనువదించేయవచ్చు. అనువదిస్తున్నప్పుడు ఆ వాక్యాలను ఏ సందర్భంలో ఉపయోగిస్తున్నారు, ఎక్కడ ఉపయోగిస్తున్నారు, దానిని ఇప్పటికే ఎవరయినా అనువదిస్తే ఆ అనువదం ఏమిటి లాంటి వివరాలన్ని చూపిస్తూ మనకు అనువదించటానికి చాలా సహాయకారిగా ఉంటుంది.

బేటావికీ సాఫ్టువేరు ఒకెత్తయితే, అనువదించేసిన తరువాత మనం పారితోషకం కూడా పొందవచ్చు. అందుకోసం వారు ఒక్కో భాషకూ 293 డాలర్లను (సుమారు 11500 రూపాయలు) కేటాయించారు. అంటే మీడియావికీలో ఉన్న వాక్యాలను మొత్తం తెలుగులోకి అనువదించి, పారితోషకం కావాలని అడిగిన వారందరికీ కలిపి 293 డాలర్లను ఇస్తారు. అనువదించే పనిని నాలుగు మైలురాళ్లుగా విడగొట్టారు, ప్రతీ మైలురాయి ఇంతని కేటాయించారు. మీరు చేసిన అనువదాల వలన తెలుగు భాష ఫలానా మైలురాయిని చేరుకుంటే, ఆ మైలురాయికి కేటాయించిన మొత్తాన్ని పారితోషకంగా కోరవచ్చు. మీకు ఇతర భాషలు కూడా తెలిసుంటే ఆ భాషలకు కూడా అనువదించేసి అక్కడ కూడా పారితోషకాన్ని పొందవచ్చు. (ఒక ముఖ్య గమనిక, నేను కేవలం సమాచారాన్ని మాత్రమే అందిస్తున్నాను ఆ పారితోషకానికి నాకు ఎటువంటి సంభందం లేదు). మీరు కావాలనుకుంటే పారితోషకం తీసుకోకుండా కూడా పని అనువదించేయవచ్చు, అప్పటికే పూర్తిచేసిన అనువదాలను సరి చేయవచ్చు కూడా.

ప్రస్తుతం బేటావికీలో ఉన్న మీడియావికీ అనువాద గణాంకాల ప్రకారం సుమారు 38% పూర్తయింది (నాలుగు మైలురాళ్ళ సగటు). మరింకెందుకు ఆలస్యం మీడియావికీని త్వరత్వరగా అనువదిద్దాం రండి. అనువదించటం మొదలుపెట్టే ముందు బేటావికీలో సభ్యత్వం తీసుకోవాలి, సభ్యత్వం తీసుకున్న తరువాత అక్కడ అనువదించగలగటానికి హక్కులను కోరుతూ Betawiki:Translators అనే పేజీలో విజ్ఞప్తి చేయాలి (24 గంటల లోపటే మీకా హక్కులను ఇచ్చేస్తారు).

Wednesday, January 16, 2008

బాగా బోరుకొడుతుందా...

మీకు నిజంగానే బోరుకొడుతుందా? అయితే మిగతా పోస్టును కూడా చదివేసి ఆ తరువాత పక్కనున్న ఈ బొమ్మపై నొక్కి ఆటను అడేయండి. ఈ ఆటను ఫైరుఫాక్సులోనే ఆడగలరు, IEలో పని చేయకపోవచ్చు. నాకు కూడా రెండు మూడు నెలల క్రితం బాగా బోరుకోట్టి ఈ ఆటను తయారు చేయడం మొదలు పెట్టాను. కొంత మంది దీనిని చుక్కలాట లేదా చుక్కలు-డబ్బాలాట అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ ఆట గురించి మరింత తెలుసుకోవడానికి ఆంగ్ల వికీపీడియాలో ఉన్న ఈ వ్యాసాన్ని చదవండి. బీటెక్ చదువుతున్నప్పుడు క్లాసు బోరు కొడుతున్నప్పుడల్లా పక్కన కూర్చున్నోడితో ఈ ఆట ఆడే వాళ్ళం. ఒక సారి పరీక్షలకు చదువుదామని నోట్సు తీస్తే అందులో నాకు నోట్సు కంటే కూడా ఈ గీతలే ఎక్కువ కనపడ్డాయి!!!

ఆటను తయారు చేయడం నెల రోజులలో పూర్తయిపోయింది. కంప్యూటరే ఆలోచించి ఎత్తులువేసేటట్లుగా తయారుచేసాను. ఆ తరువాత ఇంకో నాలుగైదు రోజులు కష్టపడి, ఈ ఆటను w3 standardsకి తీసుకుని వచ్చాను. (ఈ ఆటను పూర్తిగా DHTMLలోనే రాశాను). అంతే కాదు ఫ్లాషు గానీ అప్లెట్టులు కానీ వాడకుండా ప్రోగ్రామును SVG+javascript లోనే రాసేసాను. అంటే నేను మీకు ఆటతోపాటు దాని సోర్సుకోడును కూడా ఇచ్చేసున్నాన్నమాట. మీరు ఈ ప్రోగ్రామును తీసుకుని మీ ఇస్టమొచ్చినట్లు మార్చుకోవచ్చు కూడా.

మీలో సోర్సుకోడును చూసేవాళ్ళు చాలామంది ఉంటారనే అనుకుంటున్నాను. అలా చూసేవాళ్ళకు ఒక చిన్న పరీక్ష. ఇందులో ఆటను మూడో లెవెల్లో ఆడేటప్పుడు కంప్యూటరు ఎత్తులువేయటంలో ఒక చిన్న పొరపాటు చేస్తుంది. ఆ పొరపాటు ఏమిటి? అలా ఎందుకు చేస్తుంది? దానిని సరి చేయడానికి ఏం చేయాలి? ఆ పురుగును పట్టుకోగలరేమో చూడండి!!!

ఇది కాకుండా వేవెనుడి బ్లాగులో ఇంకో ఆట ఉంది అది కూడా ఆడండి. ఈ ఆట యొక్క UI Designని అక్కడి నుండే తీసుకున్నా...